اختلال شخصیت مرزی و تاثیر رهاشدگی بر آن

طرحواره رهاشدگی در افرادی که دارای اختلال شخصیت مرزی هستند، پررنگ است. در شخصیت مرزی در رابطه و جالب است بدانید معمولا با این جملات از زبان این افراد مواجه می شوید: جمله تو مرا ترک می کنی و یا تو هم مانند دیگران من را دوست نداری را تاکنون شنیده اید؟ یا جملاتی مانند من تو را می پرستم و تو بت زیبای منی و اگر من را ترک کنی، خودکشی می کنم. این جملات چه قدر برای شما آشنا هستند؟ همچنین طرحواره استحقاق و ارتباط آن با شخصیت خودشیفته نیز بسیار حائز اهمیت است.

افرادی که دچار اختلال شخصیت مرزی هستند، معمولا دارای طرحواره بی اعتمادی بوده و از تنهایی خود رنج می برند. در حقیقت آنها نمی توانند اعتماد کنند که دیگران در کنار آنها می مانند، حتی اگر افراد برای انجام کاری، مدت کوتاهی از آنها دور شوند. این موضوع یکی از اهداف مهم طرحواره درمانی مراجعین مرزی است. کسانی که به دام طرحواره رهاشدگی افتاده اند، معمولا در دوران کودکی خود یا دارای والدینی بسیار حمایتگر بوده که اجازه ندادند فرزانداشان کوچکترین خلاء یا کمبودی را در زندگی احساس کنند. این امر باعث شکل گیری طرحواره رهاشدگی می گردد.

علائم اختلال شخصیت مرزی در افراد

این افراد کاملا وابسته دیگران شده و فکر می کنند که اگر آنها را از دست بدهند، دیگر نمی توانند روی پای خود بایستند. آنها احتمالا کودکانی هستند که درخانواده هایی بزرگ می شوند که دارای ثبات عاطفی نیستند، در این افراد طرحواره رهاشدگی مبتنی بر فقدان و بی ثباتی شکل می گیرد. آنها کمتر به دیگران اعتماد می کنند و به راحتی با تنهایی خود کنار آمده و باور دارند که برای زندگی نیاز به کسی ندارند. هرکدام از این طرحواره ها می تواند زمینه ای را در افراد ایجاد کنند، تا منجر به شکل گیری بیماری های مانند اختلال مرزی شوند و یا به طور مثال می توان به طرحواره بی اعتمادی و بیماری پارانوئید نیز اشاره کرد. اما ما می خواهیم در ادامه این مقاله به بررسی اختلال شخصیت مرزی و تاثیر طرحواره رهاشدگی در این بیماری بپردازیم؛ پس ما را در ادامه این مقاله همراهی کنید.

ویژگی اختلال شخصیت مرزی

مهمترین ویژگی های افرادی که دارای اختلال شخصیت مرزی هستند، شامل موارد ذیل است:

• رفتارهای مخرب ( ولخرجی، بی بندوباری، مصرف مواد مخدر، رانندگی جنون آمیز و غیره )
• داشتن روابط پرشور و بی ثبات
• تهدیدها، ژست ها و یا رفتارهای مبنی بر اقدام به خودکشی
• نوسانات شدید هیجانی که با طرحواره درمانی خشم رابطه مستقیم دارد
• احساس پوچی و بی حوصلگی
• پرخاشگری

ریشه های طرحواره رهاشدگی در اختلال شخصیت مرزی همانطور که گفته شد طرحواره ی رهاشدگی به دو دسته مختلف تقسیم شده است. همچنین طرحواره انزوای اجتماعی نیز از مشکلات بزرگی است که در این باره به آن پرداختیم. شکل گیری این طرحواره در دوران کودکی است و می توان به مهمترین ریشه های این طرحواره در اختلال مرزی به موارد ذیل اشاره کرد: در سن کودکی، یکی از والدین برای همیشه آنها را ترک کرده است. پس از یه مدت جلب توجه، به طور ناگهانی مورد غفلت و محبت والدین قرار بگیرد. خانواده به شدت وابسته یکدیگر بوده و نگذاشته اند تا آب در دل آنها تکان بخورد.

اختلال شخصیت مرزی در دوران کودکی

کودکانی که اختلال شخصیت مرزی در آنها شکل می گیرد، یا افرادی هستند که کلیه نیازهایشان توسط والدین در این دوران برآورده شده، از این رو آنها نیز در بزرگسالی به دنبال فردی می گردند تا برای آنها هدایت گر و کمک یار باشد و یا ممکن است آنها افرادی باشند که بی ثباتی عاطفی را تجربه کرده، در نتیجه به دنبال فردی می گردند تا عشق، احترام و تعلق خاطر را به آنها عرضه کنند. طرحواره درمانی برای اختلال شخصیت مرزی بسیار کاربردی و تاثیر گذار است. طرحواره اطاعت نیز از مهم ترین طرحواره ها محسوب می شود. در حقیقت دسته اول دارای طرحواره رهاشدگی مبتنی بر وابستگی هستند، آنها به اطرافیان خود وابسته می شوند. اما دسته دوم دارای طرحواره رهاشدگی مبتنی بر بی ثباتی و یا فقدان هستند؛ آنها که به آسانی به دیگران اعتماد نمی کنند و در تنهایی خود غرق می شوند.

اختلال شخصیت مرزی در سنین بزرگسالی

افرادی که دارای اختلال شخصیت مرزی هستند، بسیار مستعد افسردگی بوده و پرخاشگر می شوند. رابطه عاطفی با آنها همانند در آغوش گرفتن جوجه تیغی و یا بازی کردن با ضامن نارنجک است. این افراد در دوران بزرگسالی دارای هویت یکپارچه و محکمی نیستند. از مهم ترین طرحواره ها نیز طرحواره معیارهای سرسختانه است. آنها معمولا در روابط خود به دنبال تائید دیگران بوده و مورد بی اعتنایی، طرد، بدرفتاری و حتی سوء استفاده جنسی قرار می گیرند. تحقیق ها و پژوهش ها نشان داده که ۶۰ تا ۸۰ درصد زنانی که دارای اختلال شخصیت مرزی هستند، مورد سوء استفاده جنسی قرار می گیرند. اگر وارد رابطه عاطفی با شخصیت اختلال مرزی شده اید، بدانید که با این افراد نمی توانید روابط ثابت و پایداری داشته باشید.

آنها معمولا احساس می کنند که شما ممکن است تا آنها را ترک کنید، به همین منظور دست به رفتارهای مخرب از جمله خودکشی می زنند. آنها حتی برای کنترل شما می گویند که اگر رابطه را ترک کنید، دست به خودکشی خواهند زد. طرحواره محرومیت هیجانی نیز در کلینیک مورد بررسی قرار گرفته است. شاید پیش خودتان بگویید که نه او هرگز این کار را نمی کند و یا حتی قادر به انجام این کار نیست. اما باید متاسفانه بگویم که برای اثبات حرف هایش، ممکن است حتی بارها دست به این کار بزند. همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم، این افراد دارای طرحواره رهاشدگی هستند، اما از کجا باید بفهمیم که با یک فرد اختلال شخصیت مرزی وارد رابطه عاطفی شده ایم؟

شاخص های طرحواره رها شدگی در روابط بین فردی

مهمتری شاخص هایی که نشان دهنده این طرحواره در افراد است، شامل موارد ذیل هستند که با در میان گذاشتن آن با یک طرحواره درمانگر حل خواهد شد: از صمیمی شدن با دیگران اجتناب می کند و دائم نگران از دست دادن اطرافیان است. به شدت حسود و دیگران را تحت مالکیت خود قرار می دهد. هرگز به وفاداری و یا پایبندی روابط با دیگران خاطر جمع نیستند و گاهی اوقات با قهر، کنارکشیدن و فاصله گرفتن از دیگران درصدد تنبیه آنها برمی آیند.

هرگز با رفتارهایتان، رفتارهای خود تخریبی آنها را تقویت نکنید، رفتارهایی مانند: با خشم و دشمنی با او برخورد نکنید و به او نگویید مطمئن هستید، که تهدید خود را عملی نخواهد کرد. در یک پاسخ کوتاه به این سوال که اختلال شخصیت مرزی چیست این است که این افراد همه چیز را سیاه و یا سفید می بینند. در طرحواره استحقاق نیز درمان آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ایجاد رابطه عاطفی با آنها می تواند شما را گیج و آشفته کند. در این موقعیت شما باید به بهترین دکتر درمان اختلال شخصیت مرزی مراجعه کنید. تیم تحریریه کلینیک مازلو امیدوارست، که بتواند مطالب مفیدی را در اختیار شما عزیزان و همراهان گرامی قرار دهد.

درمان اختلال شخصیت مرزی

درمان اختلال شخصیت مرزی مانند درمان اختلالات دیگر مثل طرحواره تنبیه نیاز به زمان و جلسه‌های روان‌درمانی پیوسته و بلند مدت دارد. در طول درمان نباید امید خود را از دست بدهیم و بسیار صبور باشیم و از انجام بعضی از رفتارها در مقابل این افراد به شدت خودداری کنیم. هیچ‌وقت نباید با این افراد با خشم برخورد کرد. نباید او را به چالش کشید و حرف‌های او را مسخره کنید. این افراد همه‌چیز را سیاه و سفید می‌بینند. ایجاد رابطه عاطفی با آن‌ها می‌تواند شما را گیج و آشفته کند. شما در روابط عاطفی خود با این افراد بسیار باید مراقب رفتار و صحبت‌های خود باشید و به یک روان‌درمانگر حرفه‌‌ای مراجعه کنید.

دارو درمانی معمولاً برای درمان علائم حاد این اختلال مانند افسردگی، اضطراب و خودکشی استفاده می‌شود. داروی اختلال شخصیت مرزی می‌تواند برای علائم‌های این اختلال تجویز شود. این دارو‌ها عبارت است از: داروهای ضد افسردگی: داروهای ضد افسردگی می توانند به کاهش علائم افسردگی، اضطراب و تکانشگری کمک کنند. داروهای ضد روان پریشی: داروهای ضد روان پریشی می توانند به کاهش علائم پارانویا، توهم و تحریف شناختی کمک کنند. داروهای تثبیت کننده خلق: داروهای تثبیت کننده خلق می توانند به کاهش نوسانات خلقی کمک کنند.