طرحواره استحقاق و بزرگ منشی
تا به حال با افرادی برخورد کرده اید که فکر می کنند خیلی خاص هستند؟و یا اینکه از شما برتر و یا توانایی بالاتری دارند؟ در این رابطه چه احساسی داشتید؟ بزرگ منشی یعنی چه؟استحقاق یعنی چه؟ تلههای زندگی با یکدیگر رابطه معنادار و تنگاتنگی دارد. فقط یک طرحواره درمانگر حرفهای میتواند آنها را تشخیص بدهد. خصلتهای افراد دارای این طرحواره ممکن است شبیه به افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته یا افراد دارای طرحوارههایی مانند طرحواره رهاشدگی، و طرحواره بازداری هیجانی باشد.
طرحواره استحقاق و بزرگ منشی یکی از مهمترین مسائلی است که ما هر روزه با افراد دارای این طرحواره بر خورد میکنیم یا خود کسی هستیم که دارای این طرحواره هستیم. این طرحواره باعث اختلال در رابطه ما با دیگران میشود و نمیتوانیم ارتباطی مؤثر و سالم با دیگران داشته باشیم. باید اشاره کنم افراد دارای طرحواره بزرگمنشی از افرادی که دارای طرحوارههایی مانند طرحواره اطاعت هستند میتوانند سواستفاده کنند.
ویژگی های برخی از افراد در طرحواره استحقاق بزرگ منشی
آنها فکر میکنند نخبه و نابغه هستند. از یک طرف این حق را به خود میدهند که باید از مزایای منحصر به فردی در رابطه بهرهمند باشند و از طرف دیگر خود را موظف به رعایت احترام متقابل نمیدانند. معمولاً سعی در کنترل رفتارهای دیگران دارند؛ که البته تنها دلیل آنها این است که اطرافیان را پلی برای پیشرفت خود می بینند. همدلی آنها بسیار ضعیف است و به سختی می توانند گوش شنوا برای شنیدن حرف های شما باشند. در طرحواره استحقاق بزرگ منشی افراد به شدت تحت تاثیر خود خواهی و بزرگ بینی قرار گرفته و موجبات رنجش اطرافیان را فراهم میکنند. احتمالا رقابتی هستند. زاویه نگاه آنها بالا به پایین است. نظرات خود را به دیگران تحمیل می کنند. پرخاشگر و گاه سرزنشگر هستند. آنان به شیوهای ناعادلانه و غیرمنصفانه اعمال قدرت می کنند
شاید تا به اینجا این ویژگی ها اختلال شخصیت خودشیفته را به ذهن شما متبادر کرده باشد. زیربنای طرحواره ای طرحواره استحقاق بزرگ منشی، طرحواره نقص و شرم و طرحواره محرومیت هیجانی است. در واقع آنها به گونه ای رفتار می کنند که در نهایت متوجه خواهند شد خودبرتر بینیشان از نواقص عمده شخصیتی است و منجر به بدتر شدن روابط آنها با اطرافیان می شود.
استحقاق ناب و استحقاق وابسته چیست؟
تجربه نشان داده است چنانچه کودکان والدین سهل گیر داشته باشند و یا نیاز پذیرش محدودیت آنان در کودکی ارضا نشده باشد، بدون شک در بزرگسالی در دام تله زندگی استحقاق بزرگ منشی گرفتار خواهند شد. نوع دیگر این طرحواره با نام استحقاق وابسته مشهور است. به نظر میرسد در این عنوان طرحواره استحقاق و طرحواره وابستگی ترکیب شده باشند. آنها وابستگی خود به دیگران را افتخاری برای مخاطب قلمداد میکنند! گویی که دیگران موظف به مراقبت از آنان هستند.
بنابراین از دیدگاه ایشان برآورده کردن نیازهای روزمره وظیفه است. چنانچه برآورده نشوند عصبانیتش آنها را به دنبال خواهد داشت. آنان همیشه طلبکار هستند. تشکر کردن برایشان معنایی ندارد. به شدت از خود متشکر هستند. آنها به هیچ وجه نمی پذیرند که مانند هر انسان دیگری محدودیت ها و نقاط ضعفی دارند.
اهداف طرحواره درمانی
در این فرآیند آنها می آموزند که جرات مندی را جایگزین پرخاشگری کنند. درمانگر از به وسیله طرحواره درمانی خشم استفاده می کند که آنان محدودیت هایشان را بیشتر بشناسند؛ تا به این وسیله متوجه شوند که نسبت به دیگران وجه تمایز خاصی ندارند؛ و یا حتی اگر دارند تعریف های بیش از حد از خود و دست آوردها که برای تایید گرفتن انجام می شود، می تواند برای مخاطب منزجر کننده و ناخوشایند باشد.
پیشنهاد می کنم در کنار یک طرحواره درمانگر صاحب صلاحیت مهارت های زندگی را بیاموزید. اگر برایتان مهم است که در کنار خانواده، پدر و مادر، همسر و فرزندان؛ در محل کار کنار همکاران و دوستان وجهه عاطفی و اجتماعی خودتون رو حفظ کنید به درمان و جلسههای رواندرمانی پایبند بمانید تا تأثیر آن را در زندگی خود ببینید و به آرامش و لذت برسید.
درمان طرحواره استحقاق و بزرگ منشی
برای درمان طرحواره استحقاق و بزرگ منشی، یکی از هدف های درمان این است که با اصل پذیرش و احترام متقابل آشنا شوند. آنان می آموزند که با همنوعان خود برابر و دارای ارزش یکسانی هستند. دفاع از حقوق خود و احترام به حقوق دیگران در اصول درمان تعریف می شود. در طرحواره درمانی او باید یاد بگیرد که محدودیت ها را بپذیرد. به دیگران صدمه نزند و از قوانین فردی و اجتماعی تبعیت کند.
در حقیقت موضوع این است که اگر آنها طرحواره استحقاق بزرگ منشی خود را تعدیل نکنند و یا آن را کنار نگذارند، موضعگیری دیگران در برابرشان پررنگ و پررنگ تر خواهد شد و حتی وی را رها خواهند کرد. اگر این پیش بینی درست از آب در بیاید قطعاً طرحواره محرومیت هیجانی و طرحواره رهاشدگی و یا طرحواره نقص شرم فعال خواهد شد.
سلام ممنون از اطلاعات مفیدتان. میشه لطفا درباره ی جبران افراطی هم توضیح بدهید؟ سپاس
سلام و درود. بله حتما در مقالات آتی. مارو می تونید در اینستاگرام هم پیگیری کنید.